3 dni wydarzeń, prawie 1400 uczestników, ponad 60 debat i paneli – o 8. edycji EFNI
Tegoroczna ósma już edycja Europejskiego Forum Nowych Idei w Sopocie odbywała się pod hasłem „Nowy globalny porządek czy nowy globalny bałagan? Świat w nowej wersji: wizja i odpowiedzialność”.
W ponad 60 wydarzeniach: sesjach plenarnych, panelach, kontrapunktach, nocnych rozmowach, czy spotkaniach otwartych z mieszkańcami Sopotu, wzięło udział prawie 1400 gości, w tym blisko 200 panelistów.
Przedsiębiorcy, ekonomiści, politycy, autorytety ze świata kultury i nauki dyskutowali o najważniejszych wyzwaniach dla biznesu i społeczeństw w zmieniającym się świecie, o globalnych trendach oraz o przyszłym kształcie Unii Europejskiej. inteligencja – niekontrolowana swoboda czy sterowalny porządek rozwoju?
Wpływ nowych technologii na zagadnienie równości społecznej – relacja z panelu
Jednym z najbardziej niepokojących zjawisk społecznych dyskutowanych w ostatnim czasie są nierówności. Nie tylko wiążą się one z ekonomią, ale także z nowymi technologiami.
Z jednej strony internet, aplikacje i algorytmy mogą pomagać w ich przezwyciężaniu, służyć w walce z dyskryminacją i stereotypami. Z drugiej, mogą być też ich nośnikami.
Przy projektowaniu programów trzeba pamiętać, by uwzględniały one równe traktowanie. Innym aspektem nierówności związanym z nowymi technologiami jest dostęp do nich zarówno ze względu na cyfrowe wykluczenie np. osób starszych, jak i brak odpowiedniej infrastruktury.
Internet uświadomił nam jak wiele dyskryminacji jest wciąż w społeczeństwach – wiele wypowiedzi w mediach społecznościowych czy na forach są tego dowodem.
Pomógł jednocześnie w zwalczaniu jej poprzez różnego rodzaju kampanie społeczne czy organizowanie się doświadczających złego traktowania osób.
Przykładem może być tu akcja #MeToo, która oprócz pozytywnych efektów w postaci nagłośnienia problemu przemocy seksualnej wobec kobiet, pokazała, że nie wyszła ona wystarczająco poza internet, a w stosunku do osób biorących w niej udział były powtarzana krzywdzące stereotypy.
Jak zauważyła Sylwia Spurek, 40% przestępstw z nienawiści odbywa się w internecie i dzięki internetowi. Ta statystyka nie obejmuje jednak spraw związanych z dyskryminacją ludzi ze względu na wiek, płeć czy niepełnosprawność.
Zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich podkreśliła, że trudnością w dochodzeniu swoich praw przed sądem w takich sytuacjach jest jednak anonimowość w internecie. Brak pełnej wiedzy o osobie utrudnia złożenie pozwu.
Marta Poślad (Google) podkreśliła jednak pewne korzyści płynące z anonimowości, pozwalającej działać sygnalistom objawiającym się ujawniać swojej tożsamości, a także umożliwia osobom chcących uczestniczyć w sprawach publicznych, ale ze względu na swoją pozycję zawodową nie mogących prowadzić takiej aktywności pod własnym nazwiskiem. Przewodnicząca departamentu polityki publicznej Google na Europę Środkową podkreślała również, że algorytmy powinny powstawać z uwzględnieniem analizy zysku społecznego wynikającego z jego zastosowania oraz nie zawierających w sobie elementów dyskryminacyjnych. Przykładem może być zastosowanie sztucznej inteligencji w procesie rekrutacyjnym.
Na kwestię nierówności społecznych wynikającej z konkurencji człowieka z technologią zwracał z kolei uwagę Marcin Bruszewski. Współzałożyciel Social Wolves/Zwolnieni z Teorii dostrzegł potrzebę postawienia na edukację, by wykorzystać potencjał ludzi, przede wszystkim młodych. Zostanie on zmarnowany, jeśli będą oni podejmować prace dehumanizujące – bazujące na prostych, powtarzalnych czynnościach, mogących źle wpływać na człowieka. W takich przypadkach zastąpienie przez maszyny lub algorytmy jest jak najbardziej pożądane, podkreślił Karol Okoński. Podsekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji zauważył, że w walce z nierównościami ważne jest by wyrównywać szanse poprzez tworzenie odpowiedniej infrastruktury, takiej jak szybki internet w każdej szkole.
Gość specjalny konferencji EFNI 2018, prof. Dani Rodrik mówił o niebezpiecznych nierównościach społecznych
Gość specjalny gali otwarcia EFNI prof. Dani Rodrik, wybitny ekonomista z Harvard University ostrzegał, że dalsze narastanie nierówności w USA i Europie zagraża demokratycznym krajom.
Z danych statystycznych wynika, że od początku lat 80-tych w USA narastają nierówności społeczne. Rośnie udział w dochodzie narodowym osób najbogatszych, a maleje najmniej zarabiających. W Europie wzrost nierówności nie był tak duży jak za oceanem, ponieważ ludzie najsłabsi byli lepiej chronieni – mówił ekonomista.
W Stanach Zjednoczonych, mężczyźni mniej wykształceni, co pokazały ostatnie wybory, poczuli się sfrustrowani i niedowartościowani. Chodzi nie tylko o różnice w dochodach, ale poczucie wyłączenia społecznego.
Polska od wielu lat ma wysoki wzrost gospodarczy, ale też nie ustrzegła się pogłębiającego się podziału na ludzi sukcesu i wykluczonych biednych.
Przyczynami tego zjawiska są zmiany technologiczne, które służą przede wszystkim ludziom, którzy mają wiedzę, a nie mniej wykształconym. Ale także globalizacja, na której część krajów zyskała, ale wiele straciło oraz podziały kulturowe w społeczeństwie.
Konsekwencją narastania nierówności jest brak zaufania do elit. Lekarstwem na pogłębiający się podział na biednych i bogatych jest m.in. zmiana polityki gospodarczej, tworzenie dobrych miejsc pracy, zmniejszenie znaczenia sektora finansowego.
Zdaniem gościa specjalnego EFNI jesteśmy w okresie przejściowym. Dotychczasowa międzynarodowa integracja postępowała wraz z dezintegracją gospodarek krajowych.
Teraz przyszedł czas na zmianę polityki przemysłowej, zadbanie o stabilne miejsca pracy dla robotników. Powinniśmy też mniej dopieszczać sektor finansowy, który musi pełnić rolę służebną wobec gospodarki i społeczeństwa. Zmiany powinny nastąpić także w systemie podatkowym. Wielkie korporacje oraz osoby zamożne muszą się poczuć odpowiedzialne za państwo i zacząć inwestować w społeczności lokalne.
Elity w wielu krajach straciły zaufanie, ponieważ ludzie uznali, że zapomniały o społeczeństwie. Dlaczego populiści wygrywają w Europie. Bo istnieje przekonanie, że tylko oni mówią prawdę. Populiści przekonują, że nie można mieć jednocześnie jednolitego rynku i suwerenności. Dla nich ważniejsza jest suwerenność niż jednolity rynek.
W programie tegorocznej konferencji EFNI znalazł się czas na analizę zagadnień związanych z rozwojem nowych technologii i wynikających z tego tej sytuacji zagrożeń dla ludzi w zakresie pracy i rozwoju gospodarek w ogóle, a także wiele uwagi poświęcono dyskusjom przedstawiającym sytuację kobiet w biznesie, w tym w branżach technologicznych:
Sztuczna inteligencja – niekontrolowana swoboda czy sterowalny porządek rozwoju?
Czy ta dyskusja mogłaby się odbyć bez udziału ludzi? Istnieją przecież algorytmy, których zadaniem jest prowadzenie debat. Tym razem wzięły w niej udział jeszcze osoby, które dokonały bilansu wiedzy na temat sztucznej inteligencji i jej świadomości wśród obywateli, przedsiębiorców oraz polityków. Dla tych pierwszych podstawowym źródłem odniesienia jest popkultura, która tworzy wyobrażenia na jej temat, często dystopijne. Dla biznesu AI to narzędzie, które może być wykorzystywane w prowadzeniu działalności gospodarczej, obecnie dostępne i rozwijane przede wszystkim przez największe firmy. Politycy muszą się z kolei mierzyć z tym, by wykorzystanie sztucznej inteligencji było bezpieczne dla obywateli i nie gwałciło ich praw. Powinni dbać również o tworzenie szans przedsiębiorstw w globalnej rywalizacji, w której AI staje się istotnym elementem.
Kobiety przyszłością gospodarki światowej – innowacje, różnorodność, przywództwo
Debata dotycząca kobiet, ich roli i przyszłości zawodowej, zbiega się z setną rocznicą nadania kobietom praw wyborczych. Panie zebrane w panelu prowadzonym przez Dorotę Warakomską zgodnie twierdziły, że pomimo wielu pozytywnych zmian w ostatnim stuleciu, nadal można uznać, że jesteśmy w połowie drogi w kwestii wyrównywania szans płci. Pomimo zdecydowanie rosnącej liczby kobiet studiujących (w Polsce stanowią one większość), obecność kobiet na wysokich stanowiskach (czy w polityce, czy w biznesie) jest nadal dość niska (24% w Polsce w 2018 r.). Warto wziąć przykład z Norwegii, gdzie aktywność zawodowa kobiet to 76% wszystkich, dzięki specjalnym warunkom, które zachęcają kobiety do podejmowania zawodowych wyzwań. Ingebjorg Harto z konfederacji Norweskich Przedsiębiorców podkreślała w dyskusji, że taka aktywność kobiet ma zdecydowanie pozytywny wynik ekonomiczny.
„Agenda Cyfrowa podaje, że gdyby kobiety były reprezentowane w branżach technologicznych na równi z mężczyznami w Unii Europejskiej, to PKB Unii zwiększałoby się o 9 mld euro rocznie. Równość płci po prostu się opłaca – mówiła Dominika Bettman, prezes Siemens Polska, podczas drugiego dnia Europejskiego Forum Nowych Idei”.
Zachęta dla kobiet do podjęcia aktywności zawodowej; systemowe poprawki oraz zmiany w przywództwie, m.in. świadome przywództwo transformacyjne skierowane na innych; dostrzeganie talentów i potrzeb pracowników – to czynniki, które mogą przynieść prawdziwą zmianę.
Klient – technologia – rynek, czyli o tym jak zmieni się rynek handlu
W kolejnej z dyskusji podjęto analizę zachowań nowych konsumentów, gdzie nowe pokolenia zmieniają sposób przeżywania zakupów – dziś to cyfrowi nomadzi zaczynają kształtować technologie sprzedażowe. Proces sprzedaży musi być wygodny, dostępny i szybki, nie może też kończyć się w momencie zakupu. Najważniejsze w momencie sprzedaży są doświadczenia oraz dopasowanie do indywidualnych potrzeb.
Pojawia się coraz większa liczba punktów styczności kupujących i sprzedających.
Powstaje w ten sposób swoisty ekosystem – głównie dzięki technologiom informatycznym. Z punktu widzenia sprzedawców niezwykle istotne jest, by klienci dzielili się (pozytywnymi) opiniami, gdyż buduje to autentyczność marki. W ostatnim czasie uformowało się wiele nowych trendów technologicznych takich jak sztuczna inteligencja, rzeczywistość wirtualna czy rozszerzona, ale nie wiadomo, czy dokonają one przełomu w handlu. Aktualnie następuje ich powolna adopcja.
Sztorm wyróżnia EFNI2018 w historii wydarzenia
Pogoda nie była sprzymierzeńcem tegorocznej edycji Europejskiego Forum Nowych Idei, gdyż gala rozpoczynająca konferencję, nie odbyła się planowo w Pawilonie Nowych Idei, ze względu na szalejący sztorm. Prezes Henryka Bochniarz otwierając konferencję zażartowała, że tak będą to wszyscy pamiętać, jako brak i jako zmianę, odstępstwo od dotychczasowych sytuacji, kiedy wszyscy goście spotykali się w tych oryginalnych przestrzeniach.
Początek sezonu spotkań i konferencji, jaki co roku zwiastuje kolejna edycja EFNI, wyróżnił się w tym roku ciekawą obecnością kobiet w przestrzeni dialogu o ważnych publicznie sprawach.
Największe wrażenie wywarło na mnie w tym roku w programie spotkanie z reportażystką Ewą Ewart (TVN24). Podczas dwóch spotkań autorskich poznaliśmy historię rozwoju warsztatu pracy i całej aktywności zawodowej autorki reportaży a także poznaliśmy ciekawe opisy przedstawiające kulisy realizowanych reportaży. Ujęła mnie niezwykła wrażliwość autorki, jej pasja dzielenia się z ludźmi analizą ważnych społecznie spraw i tematów i charyzmatyczne przywództwo w zespole tworzącym każdy projekt. Pani Ewa opowiedziała na spotkaniu o niezwykłej sile własnej intuicji, dzięki której udało się kilkukrotnie uratować siebie i cały zespół od niechybnej śmierci. Szokujące? Tak ! Ale niezwykle przekonujące o sile kobiecej pasji i wewnętrznej siły.
Kolejny bardzo znaczący udział kobiety w dialogu na najwyższym poziomie politycznym, to wystąpienie ukraińskiej wicepremier ds. integracji europejskiej i euroatlantyckiej Ivanny Kłympusz-Cyncadze.
W głównym wystąpieniu podczas sesji plenarnej, wskazywała ona na zagrożenia jakie dla Europy stwarza autorytarna Rosja. Przypomniała, że w jej kraju, sąsiadującym z Unią, toczy się regularna wojna.
– Mam nadzieję, że pewnego dnia Ukraina stanie się członkiem Unii Europejskiej – powiedziała Ivanna Klympush-Tsintsadze, wicepremier Ukrainy. – Odnoszę wrażenie, że Europejczycy zapomnieli co legło u podstaw powołania UE, o co walczyły poprzednie pokolenia. Dzisiaj demokrację, prawa człowieka biorą za pewnik. Zapominają, że w Europie, na obrzeżach UE, toczy się wojna. To niewygodna prawda dla wielu europejskich polityków, ale w tej wojnie codziennie giną cywile i żołnierze. Wojna w moim kraju to nie tylko wojna Rosji z Ukrainą, to wojna z Europą i jej wartościom.
Myślę, że EFNI to wyjątkowy czas słuchania, analizy i rozmów z wyjątkowymi ludźmi, którzy dzielą się swoim doświadczeniem i wiedzą, jak możemy razem działać aby świat, w którym żyjemy, mógł być w przyszłości lepszy.
Siła tego wydarzenia wypływa myślę, że także z pasji, energii oraz niezwykłego, ujmującego stylu bycia i otwartości na ludzi i świat, jaki wnosi w ten projekt pani Prezes Konfederacji Lewiatan – Henryka Bochniarz. Podczas spotkania zapowiedziała, że przygotowuje się do zmiany w tej roli.
Mam nadzieje, że osoby biorące udział w wydarzeniu i mające realny wpływ na rzeczywistość, zaczerpną z tej wiedzy i podejmą pozytywne działania wynikające z analizy scenariuszy przyszłości, jakie wypełniły program tegorocznej konferencję.
Warto słuchać, warto rozmawiać, ale najbardziej warto działać, co mam nadzieje, zainspiruje gości konferencji do wdrożenia nowych trendów w swoich środowiskach, które wymagają nowego impulsu wiedzy i nowych rozwiązań.
Dla lepszej jakości życia w Europie i w Polsce, w przyszłości.
Europejskie Forum Nowych Idei to jedna z największych konferencji w Europie Środkowo-Wschodniej, poświęcona globalnym trendom, nowym ideom oraz przyszłości Europy. Liderzy biznesu, decydenci i politycy oraz autorytety świata nauki, kultury i mediów podczas kilkudziesięciu wydarzeń, paneli, spotkań otwartych, kontrapunktów czy nocnych rozmów, debatują o najważniejszych wyzwaniach dla biznesu i społeczeństw w zmieniającym się świecie, o globalnych trendach oraz o przyszłym kształcie Unii. Forum co roku gromadzi ponad tysiąc uczestników – przedstawicieli świata biznesu oraz administracji zarówno polskiej jak i europejskiej czy organizacji pozarządowych. Organizowane jest od 2011 r. przez Konfederację Lewiatan we współpracy z BusinessEurope, Miastem Sopot oraz polskimi i międzynarodowymi firmami i instytucjami. Celem Forum jest wypracowywanie pomysłów na silną Europę i konkurencyjną gospodarkę, otwartą na trendy cywilizacyjne i technologiczne.
Gdańsk, 2 października 2018 r
Foto: materiały prasowe Konfederacja Lewiatan, fot. Rainka
Do zobaczenia za rok !
Na zdjęciu poniżej reprezentacją środowiska przedsiębiorczych kobiet z Trójmiasta, z prawej : Aleksandra Harasiuk (Brokerka eksportowa w programie Agencji Rozwoju Pomorza, organizacja Lean in Poland, i w środku: Ewelina Kroll ( Magazyn Pomorski).
